شیخ بایزید بسطامی، قدّس سرّه
ابویزید طیفور بن عیسی بن آدم بن سروشان ملقب به «سلطان العارفین» در عصر خویش یگانة روزگار و از خلفای بزرگ امام جعفر صادق بوده است. جدّش از آتش پرستی به دین اسلام گرویده و از اقران یحیی بن معاذ رازی از فضلای قرن سوم بود. بایزید مدّت سی سال به مجاهدت و ریاضت مشغول بود و پیران بسیاری را خدمت کرد تا بدانجا رسید که جنید در بارة وی گفت: بایزید در میان ما چون جبرئیل در میان فرشتگان است.
یحیی بن معاذ بدو نوشت که من از بسیار نوشیدن بادة محبت مست شدهام، بایزید در پاسخ نوشت: دیگری را جز تو چاره چیست که دریا دریا از این باده نوشیده و هنوز تشنه کام است ؟ خود چنین گوید که: شبی در محراب پایم را دراز کرده بودم، آوازی شنیدم که هر که با پادشاهان نشیند، شایسته است شرط ادب نگاهدارد. وفاتش در سال 261 و به قولی 264 هجری اتفاق افتاده است. و به قول صاحب شذرات هنگام وفات 73 ساله بوده است.
از سخنان اوست: خدا را به خدا و جز وی را به نور او شناختم و نیز گوید: « الدنیا لإهلها غرورٌ فی غرور و الآخرة لإهلها سرورٌ فی سرور و محبت الله لإهل محبته نورٌ علی نور».
مطالب مرتبط:
ویژه: شرح حال مختصر تمام پیشوایان طریقت نقشبندیه